پوست به عنوان یکی از بزرگترین اعضای بدن، نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و زیبایی انسان ایفا میکند. به همین منظور، یکی از دغدغههای افراد در سراسر دنیا، داشتن پوستی زیبا میباشد. انواع مختلف پوست، از جمله پوست نرمال، خشک، مختلط، چرب و حساس، نیازهای متفاوتی دارند و برای حفظ سلامت و جلوگیری از مشکلات مختلف، مراقبت و توجه خاصی میطلبند.
احتمالا برایتان پیش آمده است که پس از استفاده محصولات مراقبت از پوست، نتیجه مناسبی دریافت نکرده باشید؛ این اتفاق میتواند به علت انتخاب محصول نامناسب برای نوع پوست شما باشد. بنابراین، انتخاب محصولات مراقبت از پوست نیز به نوع پوست شما بازمیگردد. در این مقاله، به شما کمک میکنیم تا نوع پوست خود را بشناسید و با مراقبتهای ضروری آن آشنا شوید تا انتخاب هوشمندانهتری داشته باشید.
پوست نرمال
پوست نرمال یکی از انواع متداول پوست است که طبیعی و سالم شناخته میشود. این نوع پوست، ویژگیها و مشخصههای خاصی دارد که آن را از سایر انواع پوست متمایز میکند. اگر پوست شما ویژگیهای زیر را دارد، پوست شما نرمال تلقی میشود:
رطوبت و چربی متعادل
پوست نرمال توانایی بالایی در حفظ تعادل بین رطوبت و سبوم دارد؛ به این معنا که نه خیلی خشک است که باعث ترکخوردگی شود و نه خیلی چرب که جوش ایجاد کند. رطوبت مناسب در پوست نرمال باعث حفظ لطافت و انعطاف آن میشود.
منافذ کوچک
منافذ پوست همان روزنههای بسیار کوچکی هستند که در سرتاسر بدن وجود دارند و کنترل دما و عبور چربی و عروق از وظایف آنهاست. هرچقدر این منافذ کوچکتر باشند و سختتر دیده شوند، ظاهر زیباتری دارند و خوشایندتر هستند. باتوجه به متعادل بودن چربی یا همان سبوم در پوست نرمال، اندازه این منافذ نیز نرمال است و به سختی دیده میشوند.
سطح صاف و بینقص
پوست نرمال معمولا سطح صاف و نرمی دارد و فاقد چین و چروک زیاد و یا زبری است. همچنین افراد با پوست نرمال، با مشکلات پوستی کمتری مواجه میشوند. جوشها، قرمزیها و مشکلات خشکی یا چربی بیش از حد، به شدت کمتر هستند. این ویژگی باعث میشود که پوست نرمال نسبت به سایر انواع پوست، کمترین نیاز را به مراقبتهای خاص داشته باشد.
حساسیت کم
در حالت عادی، پوست به عوامل حساسیتزا واکنش نشان میدهد و در واقع این واکنش، یک سیستم دفاعی برای بدن محسوب میشود؛ با این حال، اگر این حساسیت بیش از حد باشد، آزاردهنده خواهد شد. حساسیت پوست نرمال به عوامل حساسیتزا، بهاندازه است و این نوع پوست، واکنش بیش از حد نشان نمیدهد که این اتفاق خوشایند است.
توانایی بهبود سریع
پوست نرمال توانایی بهبود سریع آسیبها و زخمها را دارد و اگر به طور موقت با عوامل آسیبزا مواجه شود، به سرعت به وضعیت سابق خود باز میگردد.
مراقبت آسان
یکی از مزایای پوست نرمال این است که نیاز به مراقبت خاصی ندارد. شستشوی ملایم، مرطوب کردن مناسب و استفاده از ضدآفتاب به طور صحیح، اغلب برای پوست نرمال کافی میباشد.
مراقبت از پوست نرمال
باید دقت شود با وجود اینکه نوع پوست، به ژنتیک فرد مرتبط است، اما عدم رسیدگی و مراقبت از آن، میتواند جنس پوست را تغییر دهد و حتی آن را به سمت خشکی ببرد؛ در نتیجه پیشنهاد میشود که روتین مناسبی برای پوست نرمال انتخاب شود تا همیشه مرطوب و نرم باقی بماند. بنابراین، اگرچه پوست نرمال به طور کلی نیاز به مراقبت خاصی ندارد، اما برخی اقدامات مراقبتی میتواند به حفظ سلامت و زیبایی آن کمک کند:
- استفاده از شوینده ملایم و غیرصابونی
- آبرسانی پوست با استفاده از کرمهای مرطوب کننده و آبرسان
- محافظت از پوست در برابر نور خورشید با ضد آفتاب
پوست خشک
پوست خشک، رطوبت و چربی کمتری نسبت به حالت عادی دارد و به همین دلیل، برای اینکه ظاهری لطیفتر و زیباتری پیدا کند، نیازمند مراقبت بیشتری نسبت به پوست نرمال است. در ادامه مهمترین ویژگیهای پوست خشک شرح داده شدهاند:
ترکها و خشکی
پوست خشک معمولاً دارای ترک است و احساس کشیدگی ایجاد میکند. این ترکها ممکن است در نواحی مختلف پوست، به خصوص در مناطق خشکتر مثل زانوها و آرنجها ظاهر شوند.
پوست غیربراق
پوست خشک به طور معمول بدون درخشندگی است و ظاهری مات دارد. رطوبت و چربی، باعث لطافت و درخشندگی پوست میشوند که در صورت کمبود، از این درخشانی کاسته میشود.
تحریکات پوستی
پوست خشک ممکن است به عوامل خارجی مانند شویندهها، صابونهای قوی، یا شرایط هوایی نامساعد بیشتر حساس باشد و به سرعت به محرکها پاسخ دهد.
خارش
افراد با پوست خشک، ممکن است احساس خارش در ناحیههای حساستر بدن داشته باشند. این مشکل به دلیل افتراق در لایههای بیرونی پوست و کاهش رطوبت پوستی رخ میدهد.
مراقبت از پوست خشک
مراقبت از پوست خشک شامل استفاده از محصولات مرطوب کننده با فرمولاسیون مناسب، شستشو با شویندههای بسیار ملایم و مناسب پوست خشک، حفاظت از پوست در برابر شرایط هوایی نامساعد و مصرف آب کافی میشود. در صورت استمرار مشکلات خشکی پوست، مشاوره با یک متخصص توصیه میشود.
کرم مرطوب کننده بابایور
مرطوب کننده یکی از اصلیترین محصولات مراقبت از پوست خشک است. افراد با پوست خشک نیاز دارند که رطوبت کافی را به پوست خود برسانند تا از ترکها، خشکی بیش از حد و خارش جلوگیری شود. مرطوب کنندهها محصولاتی هستند که به پوست کمک میکنند تا آب را در خود نگه دارد و پوست را نرم و لطیف میسازند.
یکی از مرطوب کنندههای مناسب برای درمان خشکی پوست در زمستان، کرم مرطوب کننده بابایور میباشد که حاوی روغن هسته انگور، روغن رازیانه، شی باتر و ویتامین E است. روغن هسته انگور به عنوان مرطوب کننده ارگانیک غیرچرب و ملایم، به رطوبترسانی و روشنکنندگی پوست کمک میکند و روغن رازیانه به همراه ویتامین E در تغذیهکنندگی و جلوگیری از خشکی پوست نقش دارند. فرمولاسیون سبک این کرم مرطوب کننده، از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری میکند. کرم مرطوب کننده بابایور، پوست را آبرسانی و ویتامینه میکند. همچنین حاوی آنتیاکسیدان است و در فرمولاسیون آن از الکل، پارابن، سولفات و گلوتن استفاده نشده است.
پوست چرب
ترشح چربی در پوستهای چرب بیشتر است و به همین خاطر، این پوستها بسیار مستعد جوش و آکنه و فعالیت زیاد باکتریها میباشند. برخی از ویژگیهای بارز پوست چرب، عبارتند از:
- منافذ باز
دلایل متعددی میتوانند باعث بازتر شدن منافذ شوند؛ به طوری که واضحا قابل مشاهده باشند. یکی از این عوامل، افزایش چربی سطح پوست است که این مورد در پوستهای چرب، بسیار زیاد دیده میشود.
- براق بودن سطح پوست
پوست چرب به دلیل تراکم بیش از حد چربی، ممکن است درخشان و براق به نظر بیاید. این ویژگی معمولاً در مناطق مختلف صورت، به خصوص ناحیه T (پیشانی، بینی و فک) ظاهر میشود.
- مشکلات آکنه و جوش
به دلیل تراکم چربی و منافذ باز، فردی با پوست چرب به شدت ممکن است با مشکلات آکنه، جوش و التهابات پوستی مرتبط با آن درگیر شود.
مراقبت از پوست چرب
مراقبت از پوست چرب از چند جهت دارای اهمیت است:
- چربی پوست باید کنترل شود.
- در مصرف بهاندازهی محصولاتی که باعث خشکی پوست میشوند، دقت شود.
- در صورت وجود جوش و آکنه، اقدامات درمانی صورت بگیرد.
پایهای ترین روتین مراقبت پوستی، از شویندهی مناسب، مرطوب کننده و ضدآفتاب تشکیل شده است؛ اما به دلیل اینکه پوست چرب مستعد جوش و آکنه است، لازم است که از ایجاد آکنه جلوگیری شود و در صورت وجود، برطرف شوند.
اگر پوست چربی دارید، از شویندههای مخصوص پوست چرب استفاده کنید. این شویندهها، چربی پوست شما را کنترل میکنند. تصور اینکه پوست چرب به مرطوب کننده نیاز ندارد، اشتباه است. این نوع پوست نیز پس از شستشو به مرطوب کننده نیاز دارد که رطوبت پوست به مقدار کافی حفظ شود؛ اما باید بسیار سبک باشد تا خود، عاملی برای تراکم زیادی چربی در سطح پوست نشود. همچنین محصولات متعددی وجود دارند که به کنترل چربی پوست و جلوگیری از بروز آکنه کمک میکنند و شما میتوانید در روتین شبانهروزی خود، آنها را جای دهید.
در صورتی که آکنههای پوست، گسترده شدند و تعداد و التهاب آنها افزایش پیدا کرد، بهتر است توسط داروساز یا پزشک بررسی شود و در صورت نیاز، اقدامات درمانی انجام صورت بگیرد.
پوست مختلط
پوست مختلط یکی از انواع پوست است که ترکیبی از ویژگیهای پوست خشک و پوست چرب را دارد. افراد با پوست مختلط معمولاً در برخی مناطق از صورت یا بدن خود دارای ویژگیهای چرب و در برخی دیگر خشک هستند. همچنین ممکن است در زمانها و مکانهای مختلف، کل پوست مختلط از خود ویژگیهای خشک و یا چرب نشان دهد. نواحی معمول مختلط معمولاً مناطق T (پیشانی، بینی، و فک) هستند که دارای تولید چربی بیشتری هستند، در حالی که ناحیه گونهها و دور چشمها ممکن است خشک باشند.
- ناحیه T چرب:
مناطق پیشانی، بینی، و فک در پوست مختلط دارای تولید چربی بیشتری هستند. در این مناطق ممکن است براقیت پوست و آکنه بیشتری مشاهده شود.
- ناحیههای خشک:
مناطق دیگر صورت یا بدن عمدتاً خشک هستند و نواحی خشک صورت معمولاً شامل گونهها و دور چشمها میشوند.
مراقبت از پوست مختلط
مراقبت از پوست مختلط به دقت بیشتری نیاز دارد تا همزمان به نیازهای مناطق خشک و چرب پاسخ داده شود. راهکارهای مراقبتی باید به گونهای باشند که رطوبت نواحی خشک حفظ شود و در عین حال، تولید بیش از حد چربی نقاط چرب مهار شود. استفاده از مرطوب کننده سبک و محصولات تنظیم کننده چربی، شستشوی مناسب، و استفاده از محصولات مناسب ضدآکنه میتواند به مراقبت از پوست مختلط کمک کند.
پوست حساس
پوست حساس به عوامل خارجی و محرکها به شدت واکنش نشان میدهد. افراد با پوست حساس ممکن است به محصولات آرایشی، محیط، یا تغییرات آبوهوا بیش از حد حساسیت نشان دهند و این حساسیت، با علائمی نظیر خارش، قرمزی، تحریک و حتی التهاب نمایان شوند. ویژگیهای اصلی پوست حساس عبارتند از:
- قرمزی و التهاب
پوست حساس ممکن است به راحتی قرمز و ملتهب شود، حتی در مقابل تحریکات طبیعی مثل نور خورشید یا آب.
- خشکی
فردی با پوست حساس، معمولا خشکی پوست را تجربه میکند و به سرعت ممکن است به علت از دست دادن رطوبت، خشک شود.
- تحریکپذیری
این نوع پوست به شدت به محرکها و محصولات شیمیایی حساسیت نشان میدهد. استفاده از محصولات حاوی عطر، الکل، یا مواد افزودنی میتواند منجر به تحریک شدن پوست حساس شود.
- حساسیت به نور خورشید
پوست حساس معمولاً حساسیت به نور خورشید را نشان میدهد و ممکن است به سرعت نشانههایی از سوختگی نمایان شود.
- عوارض آلرژیک
افراد با پوست حساس ممکن است به مواد مختلف آلرژی داشته باشند که باعث ایجاد علائمی نظیر خارش، قرمزی و تورم در این افراد میشود.
- تغییرات فصلی
در برخی افراد، پوست حساس ممکن است در فصلهای خاصی از سال، مثل زمستان به خصوص تحریک شود.
- حساسیت نواحی خاص
برخی افراد ممکن است در نواحی خاصی از صورت یا بدن مثل دور چشمها، گونهها یا دستها، حساسیت بیشتری داشته باشند.
مراقبت از پوست حساس
برای مراقبت از پوست حساس، مهم است که از محصولات ملایم و بدون عطر استفاده شود، شستشو با محصولات مخصوص پوست حساس انجام شود و احتمال تماس با مواد شیمیایی حساسیتزا مثل الکل، به حداقل رسانده شود. همچنین به دلیل اینکه پوستهای حساس سریعتر خشک میشوند، استفاده از مرطوبکنندهها به طور منظم اهمیت زیادی دارد. استفاده از ضدآفتاب نیز آسیبپذیری پوست حساس در برابر اشعه را کاهش میدهد.
سخن پایانی
انواع مختلفی از پوستها شامل پوست خشک، پوست چرب، پوست نرمال، پوست مختلط و پوست حساس وجود دارد که معمولا ژنتیک انسان تعیینکننده نوع پوست است؛ اما گاهی ممکن است که یک فرد در طول زندگی خود، انواع متفاوتی از پوست را تجربه کند. هر نوع از پوست با توجه به ویژگیهایی که دارد، نیازمند مراقبتها و رسیدگیهایی است که به طور کامل به آنها پرداخته شد.